MARI JAINKOSAREN ERAGINA
Gure mahastiak, upeltegia eta destilategia Anboto mendiko kobazulo batean dagoen Mariren bizilekutik oso gertu daude, eta haren eraginpean dago. Marik gure mahastiak babesten ditu eta gure likoreetan eragiten du, bizi ura bezala.
Mari, Anbotoko Dama, lurraren pertsonifikazio femeninoa da, antzinako herri matriarkalak gurtzen zituzten mito ktonikoen (lurrekoen) antza du, zeruko jainkoak iritsi aurretik.
Naturaren eta bere osagai guztien erregina da. Argi dago pertsonaia hau kristautasuna iritsi aurrekoa dela, eta antzinako baskoientzat jainkosa estatusa izan zuela.
Mariren nolakotasunei eta ezaugarriei erreparatuz gero, Europa zaharreko jainkosa batzuen antzekotasuna aurki dakioke.
Naturaren indarrak pertsonifikatzen ditu, eta bere boterearekin oreka ematen die horiei. Antzina Marirengana joaten ziren kazkabarra uxatzeko eskatzera, eta jasota dago herriko parrokoak ere meza egiten zuela bizi zen kobazuloaren sarreran. Horrek adierazten digu kristautasunaren ondoren oraindik ere herriak bere boterean sinesten jarraitzen zuela.
Mariren deskribapenaren alderdietako bat sugearena da, jatorriz izaera matriarkala duen sinboloa, bere Anbotoko kobazuloko azpimunduan bizi dena.
Maiz, kontakizun herrikoietan, sugarretan dagoen suge bat bezala deskribatzen da Mari, batzuetan, suzko igitaia edo ilargi erdia daramana, bere botere femenino guztia erakutsiz.